Những bộ phim của Spielberg thường đề cập đến một số chủ đề nhất định. Trong một cuộc phỏng vấn của AFI vào tháng 8 năm 2000, Spielberg đã nói về mối quan tâm của ông đối với sự sống ngoài trái đất và nó đã ảnh hưởng đến một số bộ phim của ông như thế nào. Spielberg nói mình giống như một người ngoài hành tinh trong thời thơ ấu,[92] và sự quan tâm của cha dành cho ông, một người hâm mộ khoa học viễn tưởng và luôn nghĩ rằng người ngoài hành tinh sẽ không đến trái đất để xâm lược, mà thay vào đó là sự tò mò và chia sẻ tri ​​thức.[93]

Một chủ đề có tác động mạnh mẽ đến Spielberg là những cảm giác và niềm tin như một đứa trẻ, được chứng thực bằng các tác phẩm như Kiểu tiếp xúc thứ 3, E.T. Sinh vật ngoài hành tinh, Hook, AI - Trí tuệ nhân tạo và Chuyện chưa kể ở xứ sở khổng lồ. Theo Warren Buckland,[94] những chủ đề này được miêu tả thông qua việc sử dụng các cảnh quay camera có độ phân giải khác nhau, đã trở thành một trong những thương hiệu của Spielberg. Trong các trường hợp khi các bộ phim của ông ấy tập trung về trẻ em (ET. Sinh vật ngoài hành tinh, Đế chế mặt trời, Công viên kỷ Jura, v.v.), thì chúng cũng xuất hiện trong Munich, Giải cứu binh nhì Ryan, The Terminal, Minority Report, và Amistad. Mỗi bộ phim của ông đều có những cảnh quay khuếch đại, và cảnh nước trong Hàm cá mập được quay từ góc nhìn thấp của một người nào đó đang bơi. Một chủ đề hướng đến trẻ em khác trong các bộ phim của Spielberg là mất đi sự hồn nhiên và sắp đến độ tuổi trưởng thành. Trong Đế chế mặt trời, Jim, một cậu bé người Anh hư hỏng do được nuông chiều, mất đi sự hồn nhiên của mình sau khi phải trải qua Thế chiến II ở Trung Quốc. Tương tự, trong Hãy bắt tôi nếu có thể, Frank ngây thơ và dại dột tin rằng anh có thể có lại được gia đình của mình bằng cách tích lũy đủ tiền để hỗ trợ họ.

Chủ đề dai dẳng nhất trong suốt các bộ phim của ông là căng thẳng trong mối quan hệ bố mẹ và con cái. Bố mẹ (thường là người bố) là những người nghiện rượu chè, luôn vắng mặt hoặc không biết gì. Peter Banning trong Hook ở từ đầu bộ phim với tư cách là một người bố bất đắc dĩ, nhưng xuyên suốt bộ phim đã lấy lại được sự tôn trọng từ con cái mình. Sự vắng mặt của bố Elliott trong E.T là ví dụ nổi tiếng nhất của chủ đề này. Trong Indiana Jones và Cuộc thập tự chinh cuối cùng, tiết lộ rằng Indy luôn có mối quan hệ rất căng thẳng với bố mình, một giáo sư văn học thời trung cổ, vì ông ta luôn quan tâm đến việc nghiên cứu, đặc biệt là về Chén Thánh, hơn là con trai mình, mặc dù cha anh dường như không nhận ra hoặc hiểu được tác động tiêu cực của những điều đó (ông ta thậm chí còn tin rằng ông là một người cha tốt vì đã dạy con trai mình biết cách "tự lập", điều mà Indy không nhận ra). Ngay cả Oskar Schindler trong Bản danh sách của Schindler, cũng không muốn có con với vợ. Trong Màu tím, nhân vật chính, Celie thậm chí đã bị người cha lợi dụng nhiều lần. Munich miêu tả Avner là một người đàn ông xa cách vợ và con gái mới sinh. Ngoài ra, còn có những ngoại lệ; như Brody trong Hàm cá mập là một người đàn ông tận tụy của gia đình, trong khi John Anderton trong Bản báo cáo thiểu số là một người đàn ông đau khổ vì sự mất tích của con trai mình. Chủ đề này được cho là khía cạnh tự truyện nhất trong các bộ phim của Spielberg, vì bản thân Spielberg bị ảnh hưởng bởi việc ly hôn của cha mẹ ông khi còn nhỏ. Hơn nữa, với chủ đề này, các nhân vật chính trong các bộ phim của anh thường xuất thân từ những gia đình không được nguyên vẹn, bao gồm cả E.T. Người ngoài hành tinh (mẹ của nhân vật chính Elliot đã ly hôn) và Hãy bắt tôi nếu có thể (bố và mẹ của Frank Abagnale đã chia tay từ đầu phim).

Hầu hết các bộ phim của ông nói chung là lạc quan về bản chất. Mặc dù một số nhà phê bình cáo buộc các bộ phim của ông hơi tình cảm quá mức, Spielberg cảm thấy nó vẫn ổn miễn là nó được ngụy trang. Ông vẫn là một đạo diễn được đánh giá cao cũng như được ghi nhận là một trong những đạo diễn có ảnh hưởng nhất mọi thời đại. Những cái tên có ảnh hưởng khác bao gồm Frank Capra và John Ford.[95]